Eind 2013 werd Stichting VIER VOETERS gevraagd om een noodlijdend opvangcentrum in Nijeberkoop, een klein dorpje in Friesland, te helpen. Vanwege financiële problemen en ernstig achterstallig onderhoud verkeerde een aanzienlijk aantal dieren in nood. In 2014 werd het opvangcentrum, inclusief alle dieren, officieel overgenomen door VIER VOETERS. Het opvangcentrum ging verder onder de naam FELIDA Grote-katachtigen-opvang, met Simone Schuls aan het roer. Vandaag de dag functioneert de plek als ‘special care’ opvangcentrum voor zeer getraumatiseerde grote katachtigen, maar er moest veel gebeuren om dit mogelijk te maken. In deze blog blikt Simone terug naar het ontstaan van FELIDA Grote-katachtigen-opvang.

“Ik was erg onder de indruk van de actie van Stichting VIER VOETERS destijds. Ioana Dungler (Director Wild Animals Department, red.) was ontzettend moedig om in de situatie in Nijeberkoop te springen. Het was zo’n schrijnende situatie; ik had nooit gedacht om zo’n plek in Nederland aan te treffen. Er zaten 26 grote katachtigen in kleine verblijven op een halve hectare. Het ontbrak de dieren aan alle basale zaken: geen waterbakken in de buitenverblijven, geen droge plekjes om te liggen nadat het had geregend, geen groen of natuurlijk materiaal, geen medische zorg en vooral…geen rust. De dieren hadden veel stress. De vrijwilligers deden onwijs hun best om zo goed mogelijk voor de dieren te zorgen, maar ze hadden geen riemen om mee te roeien. Ik wilde graag het initiatief van Stichting VIER VOETERS ondersteunen en meehelpen om dit opvangcentrum te veranderen. Zo ben ik in 2014 betrokken geraakt, na jarenlang gewerkt te hebben in de rehabilitatie van geredde zeehonden.”

“Direct na de overname moesten er prioriteiten gesteld worden. Er moest zóveel gebeuren, maar dit kon natuurlijk niet allemaal tegelijkertijd. Bovenaan de lijst stond veiligheid. In samenwerking met veiligheidsexperts werd er een veiligheidsplan opgesteld. We legden contact met de buren, de politie, de gemeente en de brandweer – waarmee we nu nog steeds zeer goed contact hebben – en verbeterden de veiligheid op het terrein. Nieuwe hekken en sloten, veiligheidszones, ontsnappingsroutes, camera’s en een aansluiting bij een 24uurs-meldkamer. De eerste zes maanden na de overname hebben we met het team om en om in een trailer op het terrein geslapen, totdat alle veiligheidssystemen volledig functioneerden. En dan was er niet te vergeten de zorg voor de dieren, die gestrest waren en ernstig stereotiep gedrag vertoonden. Sommige dieren hadden dringend medische zorg nodig. Het was een enorme verantwoordelijkheid om hierin de juiste stappen te nemen. Gelukkig konden we al vrij snel zes leeuwen doorplaatsen naar LIONSROCK Big Cat Sanctuary, het VIER VOETERS-reservaat in Zuid-Afrika.

Er zaten namelijk zoveel dieren op een kleine ruimte, dat niet elk dier elke dag naar buiten kon. Door de eerste dieren naar Zuid-Afrika te transporteren, konden de overgebleven dieren wel elke dag naar buiten en dit nam al veel stress weg. Tevens konden we toen beginnen met het vergroten en verbeteren van de verblijven.”

“De afgelopen jaren hebben we een noodlijdend opvangcentrum weten om te ‘toveren’ tot een ‘special care’ opvangcentrum voor geredde en getraumatiseerde grote katachtigen. Dit ging stapje voor stapje, en elke stap werd bewust genomen met een plan voor ogen. Ik ben van mening dat als je getraumatiseerde dieren daadwerkelijk een tweede kans in het leven wil geven, je dit goed moet doen, geen half werk. Daarvoor heb je allereerst een goed team nodig, met niet alleen een goede opleiding achter de rug maar ook met de juiste eigenschappen. Je moet elkaar kunnen vertrouwen, durven aan te spreken en helpen, en iedereen moet bovenal bereid zijn om te blijven leren. Investeren in een goed en professioneel team, waarin kennis en ervaring behouden blijft en tevens groeit, is essentieel. Daarnaast hebben we een netwerk opgebouwd van specialisten met kennis die je zelf niet in huis hebt. Zo werken we nauw samen met de dierenartsen van IZW Berlin en hebben we goede contacten met diverse dierenklinieken in heel Nederland. Ook wisselen we veel ervaringen en informatie uit met directe collega’s in andere VIER VOETERS-opvangcentra. Overleg met andere specialisten is heel belangrijk: je kunt altijd van elkaar leren, vooral omdat onze dieren veel specifieke zorg nodig hebben door hun traumatische verleden. Alles wat we doen en observeren documenteren we in een speciaal registratiesysteem, wat belangrijk is om de juiste behandelplannen op te kunnen stellen. Daardoor kunnen we onze zorg continu verbeteren en optimaliseren.”

“Dankzij de gespecialiseerde en intensieve zorg is het ons gelukt om in totaal 20 dieren, die tijdens de overname nog erg gestrest en soms zelfs ziek waren, te transporteren naar LIONSROCK. Na de eerste zes leeuwen volgden nog een leeuw, een luipaard en zeven tijgers. Door ouderdom of ziekte hebben we ook afscheid moeten nemen van een aantal dieren. Dat is altijd triest, maar we zijn blij dat we deze dieren de laatste jaren van hun leven nog veel positieve ervaringen hebben kunnen bieden. Doordat er meer ruimte is ontstaan en de verblijven enorm verbeterd zijn, ontstond ook de mogelijkheid om nieuwe dieren op te nemen: twee tijgers uit een oorlogsdierentuin in Syrië, drie leeuwen uit een illegaal fokstation in Bulgarije en drie leeuwen uit een illegale privédierentuin in Albanië. Al deze dieren hadden gespecialiseerde zorg nodig: iets dat FELIDA hen nu kon bieden.”

“Hoewel FELIDA zich heeft weten te positioneren tot ‘special care’ opvangcentrum met hoge hygiëne- en veiligheidsvoorschriften en kwalitatief goede zorg, zijn we er nog niet. De faciliteiten zijn oud en er is nog veel meer mogelijk. In de toekomst willen we nieuwe faciliteiten realiseren waar we niet alleen speciale zorg kunnen bieden aan grote katachtigen, maar ook onze kennis kunnen delen met bijvoorbeeld studenten en voorlichting kunnen geven aan het grotere publiek. Want in Europa, en daarbuiten, leven nog veel grote katachtigen in zeer slechte omstandigheden en het is belangrijk om dit onder de aandacht te brengen. Het is mijn overtuiging dat we ons moeten blijven ontwikkelen, dat we altijd in gesprek moeten zijn met elkaar zodat we met nieuwe inzichten onze samenleving steeds beter inrichten. Hoe we met dieren omgaan zegt veel over onze beschaving.”